De afgelopen maanden heeft Hollander Techniek in opdracht van Waterschap Vallei & Veluwe een nieuw besturingspaneel geïnstalleerd bij de RWZI in Apeldoorn. Een behoorlijk complexe opgave, aangezien het zuiveringsproces niet verstoord mocht worden.
Een RWZI is altijd in bedrijf, en kan feitelijk geen dag uitgeschakeld worden. Het (afval)water wordt voortdurend aangevoerd en dat proces stopt niet. En als het regent, moet er nog veel meer water worden verwerkt. Niet vreemd dus dat technisch dienstverlener en System Integrator Hollander Techniek en Vanderkamp, ingenieurs van tijdelijke pompinstallaties, de krachten hebben gebundeld om de besturing van de RWZI in Apeldoorn te vervangen. “De besturingsinstallatie was niet alleen verouderd, maar ook nog eens aangevreten door ratten”, zegt Niek Hutten, projectleider bij Hollander Techniek. “En met name dat laatste heeft grote gevolgen voor de betrouwbaarheid. Reden voor het waterschap om in te grijpen.”
Duurzaamheid
Een deel van de besturing bevindt zich in het influent gebouw tussen de vijzels en de roostergoedreinigers. Door het waterschap is besloten om deze unit in één keer te vervangen inclusief alle signaal- en voedingskabels in en rondom het gebouw. Naast het vervangen van het hardware matige deel, is er ook nieuwe software geïmplementeerd. Gekozen is om al het onbehandelde influent afvalwater door een tijdelijke pompinstallatie (TPI) mét tijdelijke roostergoed installatie (TRI) te leiden. De aansturing van de tijdelijke installatie vond plaats vanuit de besturingscontainers van de tijdelijke installaties. Voor de aansturing van diverse zuiveringsprocessen is door Hollander Techniek een tijdelijke besturingsunit geplaatst. Tussen de beide tijdelijke besturingsunits vond wel signaaluitwisseling plaats. Het streven was om voor de stroomvoorziening geen generatoren te gebruiken. Uiteindelijk was dit mogelijk door fysiek de spanning van het influent gebouw om te zetten naar de tijdelijke installatie. In de omschakeling van oud naar tijdelijk en tijdelijk naar nieuw vergde dit de nodige inspanningen.
Twee-fasen-contract
Het vervangen van de besturing van de RWZI in Apeldoorn is door Waterschap Vallei & Veluwe aanbesteed als een twee-fasen-contract, waarbij de ontwerpfase en de realisatiefase van elkaar gescheiden zijn. De ontwerpfase werd eind 2022 gegund aan Hollander Techniek met Vanderkamp als onderaannemer, en de opdracht voor uitvoering werd net voor de bouwvakvakantie van 2023 gegund. Eind september is de uitvoering van start gegaan. De verdeling was helder, Vanderkamp was verantwoordelijk voor het ontwerp en de bouw van de tijdelijke pompinstallatie met roostergoed installatie als bypass voor het influent. Vervolgens werden de bestaande vijzels uitgeschakeld zodat Hollander Techniek de besturing kon vervangen door een nieuw besturingspaneel dat zij eerder al tijdens de bouwvakvakantie hadden gebouwd, volledig conform de nieuwe standaarden van het waterschap.
Complexe ombouwoperatie
Bovenstaande klinkt misschien eenvoudig, maar is het allerminst. “Voor de ombouwoperatie stond slechts zes weken gepland”, zegt Niek. “Eerst een week om gezamenlijk over te gaan naar de tijdelijke pompinstallatie, dan vier weken voor het ombouwen, testen en inbedrijfstellen van het nieuwe besturingspaneel en vervolgens weer een week om van de tijdelijke pompinstallatie terug over te schakelen naar de nieuwe installatie. Dat hele proces hebben we gezamenlijk tot in de puntjes uitgedacht en geoptimaliseerd.” Dat kan Robert van den Dool, projectleider bij Vanderkamp, als geen ander beamen. “Nog voordat we buiten aan de slag gingen hadden we wekelijks overleg zodat we precies wisten hoe de paadjes liepen en we geen onverwachte zaken tegenkwamen”, zegt hij. “De werkplannen, pompplannen en veiligheidsplannen werden tot in detail doorgesproken. Dat heeft uiteindelijk geleid tot een vloeiende omschakeling op de tijdelijke pompinstallatie, ondanks die ene zwakke schakel: het weer.”
Flexibel opstelling
Het weer zat inderdaad niet mee toen de tijdelijke pompen werden geplaatst, weet Niek. “Door de flexibele opstelling van zowel Vanderkamp als Hollander Techniek hebben we deze actie een aantal dagen kunnen uitstellen zonder vertraging op te lopen.” Robert vult aan: “Voor het omschakelen op de tijdelijke pompinstallatie moest de zuivering kortstondig uit bedrijf genomen worden. Het regende echter zo hard, dat het niet geoorloofd was om de RWZI uit te schakelen. Doordat we zo goed op elkaar ingespeeld zijn en de planning goed onder controle hadden, konden we snel schakelen en hebben we het nodige prefab voorbereid om de week erna nóg voortvarender van start te gaan.” Niek: “Om te voorkomen dat we in elkaars vaarwater zaten tijdens de uitvoering, is op voorhand op basis van het ontwerp van de tijdelijke pompinstallatie in verschillende fases al een deel van de bekabeling in de ondergrond vervangen.”
TPI en TRI
De tijdelijke pompinstallatie (TPI) had met vijf dompelpompen een capaciteit van 7.000 m3 per uur. Deze pompten het water door een buis van rond 800 mm naar twee roostergoedreinigers (TRI), ook tijdelijk van aard en afkomstig van Vanderkamp. Van hieruit werd het water in een buis van rond 1.000 mm in de bestaande zandvang van de RWZI gestort waar het laatste vuil eruit gefilterd wordt. Hollander Techniek heeft de tijdelijke installaties elektrotechnisch aangesloten op de besturing van de RWZI, zodat het zuiveringsproces ongestoord doorgang kon vinden tijdens de ombouw van het besturingspaneel. “Ook hebben we een aparte besturingskast ernaast gebouwd om de bestaande zandvang tijdens de ombouw in de lucht te houden”, zegt Niek. De ombouw is succesvol verlopen, want sinds eind november draait de RWZI in Apeldoorn op het nieuwe besturingspaneel. Mechanisch is in principe niets ingrijpend gewijzigd, al heeft het waterschap wel van de gelegenheid gebruik gemaakt om preventief onderhoud te plegen. Beide heren kijken terug op een uiterst succesvol verlopen project. “Met dank aan een fijne samenwerking in alle openheid en transparantie, ook richting het waterschap. En dat wordt gewaardeerd.”